Image provided by: University of Oregon Libraries; Eugene, OR
About Toveritar. (Astoria, Or.) 19??-1930 | View Entire Issue (April 2, 1918)
Painos on nyt 7888" This isaue of the Toveritar contalns no artlclea tuch require an affirrrted translatlon accordlng to Act of Oct 15th 1917 - Amerikan suoma'aisf 311 työläisnaisten äänenkannattaja YA Wä flrgao ot tne Finnlsti WorRlng Women In America' N:o 14 TIISTAINA HUHTIK 2 p — TUESDAY APRIL 2 1918— Kahdeksas vuosikerta Taide a työläiset Kirj Helmi il— n Jokaisessa ihmisessä oil aina kin "vississä määrässä erikoinen -halu ja taipumus -ai ainakin vaistomainen mieltymys johon kin taiteen harrastukseen Mo nasti se on vielä niin uinuvassa nuotiossa' ettei sjtä' edes asian omainen itse huomaa mitä vä hemmän sivullinen mutta jos ne piilevät taipumukset voivat suo tuisan ympäristön vaikutuksesta kerran herätä saa-tta ne lopulta näyttäytyä kukassaan Nimit täin jos tilaisjiutta edelleen ke hittymiseen on kvlliksi ► k Niinä aikoina jolloin teollisuus ei ojlut ielä kehittynyt smir'te ollistideksi vaan oli hidasta 'ko tityötä tai pikktiteollisuutta yk sityisten mestarien omistamissa työpajoissa oli useimmalla työ läisellä tilaisuus eri ammateissa kohota työssään niin taitavaksi että se lähenteli taidetta alallan sa Työ vaati järkeä — kekse liäisyyttä yleensä — aivojen toi mintaa Se antoi -työlle vaihte levaisuutta työntekijälle innos tusta Vaan nykyaikainen suur teollisuus joka vaatii tekijältä työläiseltä mahdollisimman vä hän ajatustyötä joka on saatta nut työläisen meikeinpä yhdek-i osaksi työkoneesta lamaannut- 0 taa hänen entisetkin uinuvat tai deharrastuksensa työn jatkuvan yksitoikkoisuuden vuoksi Ne henkilöt taas jotka ovat joutuneet ammatillisesti taiteen palvelukseen hikoilevat kilpailus ta syrjäyttäen sen alkuperäisen henkisen kutsumuksen sen sy- venimän taideharrastuksensa jo ka heidän luonteensa syvimpänä pohjasäveleena oli pelkän rahan ahneuden ja kilpailun tuottaman kiireen vuoksi f Se luokka jolla on varaa naut tia taitteesta ostaa ja ihailla tai detta ' myöskin koutrolleeraa tai teen KapitalistiltVikka määrää taiteen suunnan' se määrää sille soveliaisuuden' säännöt katsoen ja aina huolehtien siitä että tai de kuten kaikki muutkin palve - lee vain heidän luokkaetujaan Siksipä taide tiissä nykyisessä riisto- ja sortoyhteiskunnassa on porvarillista on parvariluokan maun mukaan valmistettua lu kuunottamatta pientä jnurto-o-N saa joka on jti Jansan syviä ri vejä varten ajateltu ja koko ih miskuntaa varten omistettu Sosialistisessa yhteiskunnassa järjestetään olot niin että taide kin on koko kansaa varten eikä vain muutamien luokkien etuoi keudeksi ja nautinnoksi Vanhan ajan taiteesta Jo 4000 vuotta ennen Kris tusta oli Egyptissä olemassa vil jelys jonka luomiseen oli kulu nut vuosituhansia Niihin aikoihin rakennuttivat Mentin hallitsijat pvramidit jot ka vieläkin ovat nähtävinä Nä mä egyptiläisten hallitsijani hau dat olivat historian ensimäisiä suuria rakennuksia Egyptiläis ten uskiin mukaan asui sielu ruu miissa vielä kuoleman jälkeen Tästä syystä- palsa ntoitiin kuol leen ruumis Saattoi myös vai najan sielu asettua asumaan vai najan kuviin' Tämä Usko kai antoi alun e gyptiläisten puu- ja kivenveisto taiteelle Suu rem moinen k iviarkki teli tuuri kehittyi Ramses II Egyp in inahtava kuningas rakennut ti 1200 Imulla ennen Kristusta muhkeita kivitemppleitä 'rebentemppeli joka oli pyhi tetty auringon jumalalle Ammon Kaalle oli : kaikkein merkillisin rseimmnt egyptiläisten taidete okset olivat mahdottoman suu ria ja huolellisesti valmistettuja Samoin Tabylonian ja Assy rian sivistyi oli ikivanha vaikka heidän rakennuksensa eivät ole säilvneet jälkimaailman ihmetel täviksi kuten Egyptin sillä as syrialaiset ja babylonialaiset1 ra- -kensivat noltfrnnattomasta' tiiics- Kirj'" ifulmi -M— n kuumgns-palatsieii kuvarik- Kansa nousi kKk omaan Suomen lapset kaat kivi-reheiit ovat näytteitä heidän taiteellisuudestaan Kun persialaiset vallottivat llabyloTvian niin habylonialais assyriakitneij sivistys sulautui persialaiseen sivistykseen Juutalaiset lainailivat muotoja egyptiläisiltä ja assyrialaisilta sekä foinikialaisilta Israelin eli jnudau-kansa oli erittäin uskou-nollist-a ja se sai heidäf kammo maan kaikkia kuhiin palveluksia Se meni jo niin pitkälle ettei -vahojakaan saanut kuvilla leimata Tämä kiivain kammo tavallaan ehkäisi veistotaiteen syntymiv:n juudan-kansan keskuudessa Kreikan niemimaalla Europmi eteläisessä itäkolkassa oli jo var hain korkea kulttuuri Sen kan san rakennukset ja taideteolli nen sivistys ovat läheisiä itämai selle' sivistykselle V 1K70— JSSO luvulla tehtyjen- ahlei- taan Kuolla uskaltaa aatteensa vuoksi ♦ Ei tyytyneet tyhjää toivomaan Vaan joukkoina tarttuivat tais telemaan — Veret kuumina suonissa juoksi mail- Pojat pohjolan niiy itivät maan Miten voima rohkeus ja kunto Saa paljon' aikaan kun uskalle- ttian ' Miten korpit pois haaskoilta aje taan'' liin kasvaa veljeystimto V"aan kuningas Nälkä nauroi vain — Milli' on valta niin mahtava luulen ' ~ i -y Ettii nöyriksi alennan ylpeät piiät — " kaivaustöiilen 1'ian tanssihin kutsun tuonelan kaiuta on opittu lähemmin tun- tema-m muinaisten kreikkalais ten taidetta ja sivistyselämää - Saksalainen Sehlieman johti näitä kaivaustöitä NäuiäMutki mukset ovat valaisseet monta en rtien tuntematonta seikkaa Krei "(Jätkta toilia ivnlk) " Toveritarko vai NoorI -Toveri? Tässä hiljan jutusteltiin että nuori Toveri olisi tarpeelliseni])! kuin Toveritar' naisten lehti Non niin jutustellaanpa nyt sii tä kumpi se olisr etutilalla ole va vaikka voimme sanoa että molemmat ovat Jiyviä Ei ole minulla varmaa tilastoa siitä( kumpia on enemmän sosialisti sia työläisnaisia vaiko lapsia vaan arveluni mukaan on naisia enemmän Jos menisi jonkun äidin luokse joka ei tiedä ollen kaan työväenaatteesta Ja tarjoisi Nuorta Toveria tilattavaksi niin kuuluisi vastan: "en" minä sel laista roskaa lapsilleni tilaa" Ja vaikka nyt saisi nuorison tilaa maan sitä niin olisiko varmaa että he lukisivat sitä jos ei äi ti ja isä olisi pakottamassa tai selittämässä sen sisältöä Siis Nuoren Tovcrin'perustaminen o lisi mielestäni liian -aikaista vie lä Ti ►verittaren tarpeellisuudesta sitten — Täällä Amerikassa on vielä tuhansia työläisnaisia jot ka eivät tieflä luokkansa asemas ta mitään vaan höllöttelevät kui kissa kirkko- ja ritarikoplissa ja jos heille menee kauppaamaan mitä työväen lehteä tahansa niin ei varmasti ensi elidotukses la eikä vielä toisellakaan saa kaunaksi' sillä ne ovat "kallis hintaisiakin'' vielä Mutta To verilar on lhalpahimainen ja u seaa vetää uteliaisuuskin luke maan lehteään joten hän tilaa sen tosin usein km Mis se on ensi atiKascmaan sumia ( n nyvin vähän vielä sellaisia naisia jot ka ovat periaatteellisesti tietoi sia etteivät tarvitse köykäsem mässä muodossa agitatsionia ja siksi se Toveritar juuri on pe rustettu Meidän ensimäineu velvollisuutemme on saada nai set tietämään asemansay Sitten kun heistä tulee nuorison kas vattajia (sijlä eihän kaikki ole vanhoja-piikoja vaikka sotakin on) niin voivatko äidit jotka ei vät vielä itsekään tunne sosialis min Aakkosia opettaa häät — Itkut nälkäisten ilolla kuulen: — Nälkä irvisti laidoilla salomaan Tunki kaupungin ihmismereert Se joukot sai haamuina kulke maan Se pakotti pettua puremaan Toi taudinsiemenet vereen Se Nälkä se riehuu raivoten Ja näyttää kitaansa jujinaa Jhmishaamtit ne kulkevat hoi pertaen i Vaan sittenkin uljaasti taistellen Eivät säiky he kuoloa' surmaa! 11 1 f :t1' '1:1 f Tv' -i fpnnp iTcn 1 :i K' :i :i ptmliyäkisten:'0ttaka!l osal laislcimin sm)rc0„ neiittlji v:es seuraus on vuosisatainen Jos voittavat he nyt taistelun sen — Tai kuolevat lippunsa juureen dat mukaan sosialistiseen liikkee seen Tähän asti ovat he olleet lielämättöniämpiä kuin miehet Parhaana agitatsionh älineenä on tämä Toveritar sillä siitä voi op pia sosialismia yksinkertaisem massa muodossa kuin muista leh distä - Ei muuta kuin kohotetaan sen tilaajamäärä kymmeneen ttilian- isialismia teen niin voidaan sivussa lait- lapsilleen'' Kun tyolaisanht ovat selvillä sosialismista niin lie an tavat sen perinnön väkistenkin lapsilleen sillä joka päivä tulee aa tulemaan Nuori Toveri Nyt siinä on kyllä nuorison ja Jis ten osasto 'vaan siihen kirjoja pa ei niiy paljoakaan ulcan yhteentörmäyksiä miidijiteissäMyös Toveritar ei vastaa tarku porvari In en kouitiKasvat uksen katissa ja silloin täytyy lapsille selittää laajemmassa muodossa että he ymmärtävät vanhempien tarkotuksen ja koulun opetuksen Siksi tarvitaan pitää erityistä k ii liotusta ia kasvatusta naisten keskuudessa jos mieli aada hei- tustaan ellei sita avusteta kirjo- luksilla sillä eipä taitaisi olla pahikkeeksi vaikka tässäkin Taitettaisiin- kilpakirjotus käytäil tönin e(tä saataisiin se levene mään sekä herätettäisiin enem män uteliaisuutta sitä lukemrm Jietty