Image provided by: University of Oregon Libraries; Eugene, OR
About Toveritar. (Astoria, Or.) 19??-1930 | View Entire Issue (March 5, 1918)
No 10 Tiistaina maalisk 5 p:nä 1918 SIVU SEITSEMÄT! IIKmSlililäliäSlifimiälliäälHISäitUäinKSUHäHIHSlUm e Nuorten (S Minkä nuorena oppii jj: sen vanhana taitaa HHmSiiiUltMKKllisimSSmiiinilllHIHIIISH ORJAN TARINA Kirj Annie Ruissalo (Jatk) Elämä Pietarissa Työläiset jakaantuvat täällä erilai siin kortteleihin eli toisin saloon: he asuvat kukin varallisuutensa mu kaan yhtähyvin keskikaupungilla kuin myös kaupungin laidassa Kai kista köyhimmät asuvat kaupungin laidassa Tehdastyömiehel perheineen taval lisesti asuvat köyhien kaupungin osassa Yksinäiset tehdasnaiset ia -miehet asuvat keskikaupungilla Yk sinäisillä miehillä on vähän siedet tävämmät olot kuki naisilla sillä he ansaitsevat puolta suuremman pal kan kuin naiset Miehet haluavat pukeutua mahdollisimman siististi joten heidän tulonsa ja menonsa me nevät tasan Naiset haluavat myös pukeutua siististi ja "käydä täydes tä" - Huoneiden vuokra on korkea ja kaikki elämisen kustannukset sa maten Siis tulot eivät mitenkään riitä menoille Mitä ajatellaan täm möisestä? Tavallisesti otaksutaan "jotain" pahaa Olen tullut sattumalta yhden sel laisen naisen tuttavaksi jolta olen saanut tietää millä lailla he menet televät voidakseen tulot saada riit tämään menoille Nainen oli vielä nuori noin 26 vuoden vanha Hänel läoli sievät kasvot vaikka hyvin kalpeat Nimensä oli Marjuska So koff Hän oli miellyttävä käytöksel tään ja "pukeutui hienosti" Useam man kerran tavattuani häntä ja pu heltuani hänen kanssaan kiinnyin häneen Vaikka tiesin että hän on tehtaan tyttö ja että hänellä on pieui palkka en kuitenkaan voinut aavis taa mitään pahaa hänestä Yhtenä sunnuntai-aamuna tapasimme toisem me Kasanskajan kirkossa Täällä oli paljon sotapäälliköltä ja sotilaita He olivat kaikki juhlapuvuissa Tänä sunnuntaina olivat sotilaat herran ehtollisella Paljon sivilipukuista y leisöä oli myös saapunut katsomaan tätä kirkon juhlallista toimitusta ja tätä katsomaan olin minäkin tullut Ihailin vielä siihen aikaan tälläisia juhlallisuuksia Marjuska seisof mi nun vierelläni aina silloin ' tällöin tehden ristinmerkin kun pappi siel lä perällä luki ja lauloi Toimituksen loputtua lähti kukin kotiinsa Marjuska o?i tavallista "hienompi" tänään ja poskensa pak summan maalin peitossa kuin ennen jolloin häneen olin tutustunut Minä ihailin hänen kauneuttansa ajattele matta mitään pahaa Nyt kuitenkin tapahtui jotain joka saattoi minut uteliaaksi Kirkosta ulostulijain joukossa oli eräs sotaherra nimeltä Vasilil Bris toff Marjuskan katse yhtyi Bris toffin katseeseen "jonka silmät aivan HYVÄSTI! Viel' kerran hyvästi hyvästi! Pois kuivaa armas kyyneleesi oi Suo kättäs' vielä puristaa - Ah! torvet kutsuen jo soi! Siis hyvästi — ehk' jjäksi! He syleilevät toisiaan Pois rientää sulho rintamaan Mutt' tyttö nuori morsian Hän kuiskii yksin yhä vaan "Hyvästi hyvästi" "Mä luulen — se on ijäksi" Uutisia kunnelkaa — taas voitettu on — tosiaan! Kansa huutaa: Eläköön! — Mutt' kentäll' kaukan' niissä taisteltiin Siell' lepää miestä tuhansin — Kodissa vaimo kalvas morsian Kuiskii murtuneena tuskissaan: "Hyvästi oi rakkaani niin — ijäksi" — Elin L stiihkyivät Marjuskan nähtyään Hän sanoi hiljaa sivumennessään Marjus kalle: "Illalla kello yhdeksän ai kaan" ja meni menojaan Uteliaisuuteni ei antanut minulle hetkeksikään rauhaa Niinpä kun lähdettiin kävelemääti kotiin päin kysäsin Marjuskalta että niissä si nä asut? "Täällä isolla Nevskyllä tietysti" Minä vähän ihmettelin sitä "tietysti"-sanaa sillä Nevskyn katu on hienoin Pietarissa ja miten hänen kanattaa asua tällä kadulla En kuitenkaan lausunut ajatustani ilmi Pyysin vaan' kohteliaasti jos saisin tulla mukanansa katsomaan missä hän asuu "Kyllä kernaasti" oli vastaus Tulimme harmaasta kivestä rakennetun suuren talon eteen Häm mästyin kun hän pysähtyi ja sanoi: "Tässä!" Rakennus oli taitavasti koristeltu kaikenlaisilla hakkauksil la joten luulin sen jonkun rikkaan asunnoksi Marjuska aikoi mennä sisään ja jättää minut siilien Kysä sin "enkö voisi tulla katsomaan si sälle m isä sinä asut?" Marjuska vähän epäröi ja aikoi vastata kieltä västi mutta suostui kuitenkin pyyn tööni ja niin nousimme ylös rappu sia kolmanteen kerrokseen jossa kävelimme käytävän toiseen päähän Minä olisin jo mielelläni mennyt takaisin sillä niin tynipäsevä ilma lemahti siellä käytävässä Siellä oli likaisia ja ryysyisiä lapsia Toiset siellä torailivat ja tappelivat Naiset haukuskelivat toisiaan varkaiksi ja portoiksi Siellä vallitsi sellainen li kaisuus ja sekasotku että en ikinä olisi sitä uskonut rakennuksen ulko asusta päättäen Se oli vuokraku sarmi Seurasin Marjuskaa aivan vasten mielisesti multa minulla ei ollut oi' keutta häntä siitä syyttää sillä olin han itse pyrkinyt häntä seuraamaan Tässä tuli mieleeni sananlasku: "Kaunis on kakku päältä nähdä vaikk' on silkkua sisällä" Niin tä mäkin rakennus ulkoapäin paksuilla kiviseinillä täydellisesti salasi sen sisäisen kurjuuden mikä vallitsi sen seinien sisäpuolella Tulimme käy tävän päähn huoneeseen numero 300 Tämä oli Marjuskan ja kolmen muun tytön yhteinen Huone oii pieni IS jalkaa pitkä ja 1? leveä ei siis kovinkaan suurta tilaa nel jälle hengelle Huonekaluina oli kaksi vuodetta päälletysten joten "rappuja" myöten täytyi nousta y limmäiselle vuoteelle Vuoteita peit tivät halvat karttuuni-uutimet Huo neen yksi pöytä oli keittiö- ruokailu ja pesupöytänä Huoneessa ei ollut minkäänlaista tulisijaa jossa olisi voinut keittää Pöydällä oli pieni öljykeittiö muistuttaen lapmppua ja pieni samovaari jolla voi vettä kie huttaa Nämä molemmat seisoivat pöydällä Näiden avulla täytyi pitää Jiuonetla lämpimänä 'talviseen ai kaan Lämmitys oli hyvin huonoa talonomistajan puolelta Ainoastaan käytävän seiniä pitkin kulki kuumat vesiputket Nämä eivät mitenkään voinet antaa lämmintä kylliksi joten huoneet olivat kosteat ja epämiellyt tävät ' Muutamia tuoleja ja pari matka-arkkua siinä oli koko "kalus to'' ja huone oli täysi Epiitniellyt täväisyyttä lisäsi vielä huoneen ho meinen kosteus ja huono ilma Mar juskan huonetoverit eivät olleet ko tona joten saimme olla kahden Hän sytytti samovaarin ja laittoi teetä Teetä juodessamme syntyi kes kustelua monenlaista joten niinä vii vyin hänen luonaan useamman tun nin Kysyin vuokran korkeutta en siksi: vuokra oli joka huoneesta 20 ruplaa kuukaudessa! Se on siis iso summa (53 mk 40 penniä) Tämä oli siis kysymättäiii selvä että niiksi niin monta ihmistä asuu samassa huoneessa Huoneen asukkaat olivat kaikki tehdastyöläisiä ansaiten 50 — 60 ko peekkaa päivässä Miten sillä on mahdollisuus elää hyvin ja pukea it sensä "hienosti"? Talon omistaja sai 300 huoneesta C000 ruplaa kuukaudessa siis kaunis summa! Hänellä oli mahdollisuus elää hyvin kymmenessä huoneessa ja vielä jäi yli menojenkin eikä tar vinnut rikkaa ristiin panna jos e halunnut Mutta tunnettuahan on että tämmöisellä on hyvä mahdolli suuJ keinotella monella eri tavalla tarvitsematta mitään tehdä Näissä ahtaissa koloissa asujat kärsivät itse kurjuutta ja antavat - luisua työnsä tulokset keinottelijain hyväksi Kui tenkaan ei heistä köyhistä tuntunut tämä nylkeminen rikoksetta — vielä silloin! He uskoivat kurjuutensa "jumalan rangaistukseksi synnistä" Mutta jos tällaisten olojen vallitessa käytettiin jotain "sivukeinoa" voi daksensa elää niin se luettiin rikok seksi! Aivan näihin aikoihin asti on täyty nyt tehdastyöläisten hnrjottna "rikok sia" semmoisten jotka eivät saa kuin pienen prosentin työnsä tulok loksista Tällä tarkotan naistyöläi siä) Ollaksemme rehellisiä täytyy meidän uskoa näiden työläisiskojem me jotka ovat pakotetut "sivukeinoi hin" myös ihailevan ' kaunista elä mää koska he ihailevat kaikkea mi kä näyttää silmiin kauniilta He ihai levat kukkia auringonpaistetta lin tujen laulua soittoa tanssia kaunii ta ulkomuotoja kauniita vaatteita kauniita rakennuksia siis kaikiea kaunista Miksi emme sitten uskoi si että he ihailevat kaunista elämää ja että heillä olisi itsellään siihen halu? Tämän kaiken meidän täytyy uskoa Meidän täytyy myös uskoa että olevat olot ja nurinkurinen yh teiskunta tekevät meidät toisenka! taisiksi muin niitä haluaisimme olla Emme siis voi tuomita Marjusha So koffia joka on pakotettu näin elä mään Hän teki työtä tehtaassa 32 tuntia päivässä Hän oli väsynyt ansaiten 60 kopeekka ja "kotiin" tultua ei ollut mitään lämmintä ei edes veden tippaa Täytyi ruveta laittamaan jotain syötävää mutta ei hän siellä ollut mitään jota laittaisi täytyy käydä kaupungilta ostamassa ennenkuin voi laittaa Tällaisten asujanten joilla ei olo kcittouunia on tapana ostaa kaikki ruoka val miiksi laitettuna joka on paljon kal liimpaa kuin itse laittaen Tavalli sesti ainoa "lämmin" jota keitetään on teetä li kahvia Niin Marjusha kin vain laittoi ja "illallinen" oli valmis Ei siis kadehtimisen varaa Vuokraan ja ruokaan olivat huven neet jiäivän "ansiot" Mutta niillä keinoin saada vaatteet joilla voi kul kea kaupungilla ja pitäisi "näyttää joltakin?" Nämä ovat kysymyksiä joihin on vaikea vastata Tässä on siis pakko turvautua "keinoihin'1 Kysyin suoraan Marjushalta että "miten ihmeen lailla sinä tulet toi meen sillä palkalla?" Hiin hämmäs tyi tätä kysymystäni ja kun näin että hän sekä hämmästyi että punas tui ja painoi katseensa alas tulin pahoilleni että olin häntä loukannut Niinpä en hetkeen aikaan puhunut mitään ja kun näin hänen silmistään putoilevan kyyneleitä tuli minun ko vin paha olla Vihdoin hän lakkasi ja pyyhki pois kyyneleet Minä pyy sin häneltä anteeksi tyhmää kysy mystäni mutta hän vakuutti minul le etten minä ollut häntä lonkan- PARANSI HaNEN KUVEREPEÄ MÄNSÄ Minä repesin pahasti nostacssani kirstua monta vuotta takaperin Tohtorit snnoivnt ainoan toivon parantumiseen olevan Ie:kkans Kuvevyöt eivät auttaneet minua Vilinöin sain jotakin joka paransi minut nopeasti ia täydellisesti Siitä on kulunut vuosia eikä repeämä ote palannut vaikka teen kovaa lyö tä kirvesmiehenä Ki ollut mitään leikkausta ei ajanhukkaa ci vaivaa Ki minulla ole mi tään myytävänä mutta annan täydellisen tie don miten voitte löytää täydellisen parannuk sen ilman leikkausta joj kirjotatte minvile Kugene M Pulien Carpcntev 7 S 1 D Mara! lus Avenue Manasiptan N 1 Jeikafkaa tämä ibnotus ja näyttäkää se joillekin toisi He iotka ovat repeytyneet — voitte pelastaa Oh jiini llenKen eli ainakin lopettaa tuskan joka johtuu repeytymiseslä ja leikkauksen pflol a f aarallisuuden ' KUOLEMA Kirj Emma Saari Hilaa hiljaa päivä tummuu öiseen usvaan raukeaa Kativas rauhan halmemaille Ihmissielu vaeltaa Hiljaa hiljaa verkallensa Elon-uksi aukeaa Vapauden kaihoomansa Vanki sairas saavuttaa Hiljaa hiljaa öinen tuuli suru-hymnin soittelee Hiljaa niinkuin lemmenhaave Sydän lämmin kylmenee nut joien rauhoituin hä:i s:i':i: -"En ole löytänyt ystävää jolle oli sin voinut kertoa elämänj- katkerat vaiheet mutta jos tahdot ne kuul la niin kerron ne sinulle" — "Ker naasti jos vaan itse tahdot kertoa olen valmis kuuntelemaan" vasta sin "Sinä näit kirkossa että kusa kulki ohitseni? Hän oli Vasilij Biin totf Hän oli ensimäinen viettelijä ni Minä olin silloin palvelijana hä nen upeassa kodissaan Rouvanpa kanssa ei heillä ollut mitään 0110a yhteiselämästä Minä näin mciinstt rouva Bristoffin silmät itkusta muna sina ja he karttoivat mahdollisim man paljon toisiaan Minä olin -niloin seitsemäntoista vuotias Minun sanottiin kauniiksi joka saattoi ::ii 11111 itserakkaaksi — kuitenkin olin puhdas silloin mutta sitten tapahtui jotakin Rouva Brisloff lähti Kit kalle Moskovaan sukulaistensa )w ia piti hänen siellä viipyä koko k tili kauden ' Eräänä iltana vastoin tapoja tuil Vasilij Bristoff huoneeseeni Minä vallan säikähdin tätä tavattjiinjut ta että herra tulee minun huonen seeni Kysyin vapisten syytä ! SU) ii 11 tuloon mutta hän tuijotti mielipuo len (avoin minuun ja yks — kaktf hän sieppasi minut syliinsä ja suute li niin tulisesti etten voinut EÄit1 päästää ?ikä huudostani olisi ellnl mitään apuakaan sillä kaikki talon palvelijat olivat ulkona Hän teki minusta intohimojansa uhrin ja laik kasi En tiedä niitit ajattelin (di sanoin kaikki pyörivät yhtenä sekanetska na minun päässäni — "kaikki eli mennyttä Sekin ainoa jota pyhä tössäni säilytin — puhtauteni -- nyt oli senkin toinen väkivallalla ryi' tänyt! - Oletko hankkinut To verille uuden tilauksen tällä viikolla? Toveri jokaiseen työ läiskotiin! TILATKAA AM S08 PUOLUEEN NUORISOLIITON ÄÄNEN KANNATTAJA Sosialistipuolueen nuorisoliiton sih teeri 011 pyytänyt Toveritarta tutus tuttamaan englanninkieltä lukevan suomalaista sosialistinuorisoiv Nuoti soliiton englanninkieliseen äänenkan nattajaan Sen nimi on Viriur Sociallst Magazine ilmestyy kerran kuukaudessa ja maksaa 50 senttiä vuosikerta Sitä saa tilata minkä laisten puoluelehtien kaulia tai suo laan liiton virastosta osötteelki: Young Peoples Soeialist League 80 1 Wast Madison St Chieago III Ti latkaa sosialistinuorison oma äänen kannattaja lapsillenne ja antetiei heille tilaisuus sen kautta tutus'' 'i i koko maan sosialistiseen miorisoen Ryhdy Toverille asiamieheksi